Беларускiя пiсьменнiкi: 1917-1990 - Страница 85

Узнагароджаны медалём.

Памёр 26.04.1979 г.

Першыя вершы і апавяданні надрукаваў у 1925 г. Аўтар п'ес «З чырвоным сцягам» (1932), «Зломаная іголка» (1934), «Суседка» (Беласток, 1956), зборнікаў апавяданняў і аповесцей «Родныя берагі» (1958), «Жнівеньская раніца» (1963), «Разбітае люстэрка» (1965), «Былі ў маці сыны» (1968), «Запознены пасаг» (1973), «Ноч на вахце» (1979). Для дзяцей выдаў кніжкі «Беражанкі» (1958), «Ты не адзін» (1960), «Аля і Галя» (1961), «Дым над лесам» (1964), «Данеўцы - нашы знаёмыя» (1965), «Таемная крушня» (1969), «Тайна аднаго звяна» (1971), «Аднавокі сом» (1974), «Сцежкі» (1977). У 1966 г. выйшла кніга выбраных твораў «Мора на камені», у 1975 і ў 1980 г. - Выбраныя творы ў 2 тамах.

Пераклаў на беларускую мову раман П.Данжашвілі «На Алазані» (з Т.Цулукідзе, 1959), асобныя творы расейскіх, украінскіх і грузінскіх пісьменнікаў.

Панамароў Валянцін, нарадзіўся 05.07.1923 г. у горадзе Маскве (Расея) у сям'і інжынера-эканаміста.

Скончыўшы сярэднюю школу (1941), паступіў у Маскоўскі авіяцыйны інстытут, які неўзабаве быў эвакуіраваны ў Алма-Ату. У 1942 г. прызваны ў армію. Вучыўся ў Ваенна-паветранай Акадэміі імя Жукоўскага (1942-1944), у Маскоўскім інстытуце міжнародных адносін (1944-1945). Быў літсупрацоўнікам газеты «Правда» (1945-1949). З 1949 г. у Менску, - карэспандэнт «Правды» па Беларускай ССР (1949-1951), часопіса «Огонёк» (1951-1959, 1961-1965), газеты «Известия» (1959-1961), «Литературной газеты» (1974-1976). Працаваў памочнікам першага сакратара ЦК КПБ (1965-1971), кіраўніком групы палітычных аглядальнікаў Дзяржтэлерадыё БССР (1971-1974). Удзельнічаў у рабоце сесіі Генеральнай Асамблеі ААН (1966, 1968, 1970). Сябра СП СССР з 1965 г.

Узнагароджаны ордэнам «Знак Пашаны» і медалямі.

Літаратурнай дзейнасцю займаецца з 1945 г. Піша на расейскай мове. Выйшлі кнігі нарысаў «Партизанские годы Кирилла Орловского» (Масква, 1958), «На волнах жизни» (1961), «Суд спасает убийц» (1963), «Расскажи моим девочкам» (нарысы і апавяданні, Масква, 1969), «Мятежное сердце» (дакументальная аповесць, Масква, 1970), «К.П.Орловский» (1977), «Все так и было» (1984), «Своими глазами» (1989).

Аўтар сцэнарыя дакументальнага фільма «У агні жыцця» (зняты ў 1969).

Панізнік Сяргей, нарадзіўся 10.05.1942 г. у вёсцы Бабышкі Міёрскага раёна Віцебскай вобласці ў сялянскай сям'і.

Скончыў Магілеўскую медыцынскую навучальню (1962). Працаваў фельчарам Княжыцкай бальніцы каля Магілева. У 1962-1975 гг. служыў у Савецкай Арміі. Пасля заканчэння факультэта журналістыкі Львоўскай вышэйшай ваенна-палітычнай навучальні СА ВМФ (1967) быў ваенным журналістам. У 1976 г. працаваў фельчарам траўмабрыгады на станцыі «Хуткай дапамогі» ў Менску. У 1977-1978 гг. - стыльрэдактар у газеце «Вячэрні Мінск», з 1980 г. - рэдактар Дзяржтэлерадыё БССР, з 1982 г. - рэдактар, а з 1984 г. - загадчык рэдакцыі выдавецтва «Юнацтва», з 1989 г. - вядучы рэдактар гэтай рэдакцыі. Сябра СП СССР з 1967 г. Узнагароджаны медалём.

Першы верш надрукаваў у 1959 г. (міёрская раённая газета «Зара камунізму» - цяпер «Сцяг камунізму»). Аўтар зборнікаў вершаў «Кастры Купалля» (1967), «Палявая пошта» (1972), «Крона надзеі» (1975), «Чало і век» (1979), «Слова на дабрыдзень» (1982), «Мацярык» (1985), «Стырно» (1989). Для дзяцей выйшлі кніжкі паэзіі «Адкуль вясёлка п'е ваду» (1981), «Жыцень» (1986), «Мы - грамацеі!» (1989), дакументальныя аповесці «Браніслава» (1985), «Освейская трагедия» (1990). Выдаў кніжку публіцыстыкі «Пасля вогненных вёсак...» (1980).

Панчанка Іван, нарадзіўся 24.05.1928 г. у вёсцы Тарапаева Прачысценскага раёна Смаленскай вобласці (Расея) у сялянскай сям'і.

Працоўны шлях пачаў у 14 год машыністам паравой машыны на льнозаводзе ў вёсцы Велісто Прачысценскага раёна (1942-1944), машыністам на дрэваапрацоўчым камбінаце ў вёсцы Жаркі Калінінскай вобласці (1946-1948). Служыў у Савецкай Арміі (1948-1952). Пасля дэмабілізацыі - літсупрацоўнік у рэдакцыі газеты «Советская Белоруссия», у 1957 г. у ліку трыццацітысячнікаў паехаў у вёску, працаваў старшынёй калгасаў імя М.Кутузава Стаўбцоўскага і калгаса «Камсамолец» Юрацішкаўскага (цяпер Іўеўскага) раёнаў. Быў карэктарам, загадчыкам аддзела пісем смалявіцкай раённай газеты «Ленінскі заклік», карэспандэнтам Менскага абласнога радыё, радыёарганізатарам вузла сувязі ў Смалявічах, супрацоўнікам шматтыражнай газеты «Белорусский автозаводец» (г. Жодзіна). Пасля заканчэння завочнага аддзялення факультэта журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта (1965) вярнуўся на пасаду загадчыка аддзела пісем газеты «Ленінскі заклік». Жыве ў Смалявічах Менскай вобласці. Сябра СП СССР з 1981 г.

Першае апавяданне ў рэспубліканскім друку апублікаваў у 1955 г. (газета «Сталинская молодежь»). Піша на расейскай мове. Аўтар кніг нарысаў «Жодинские богатыри» (1971), «Люди высокого долга» (1973), «Жодинская хроника» (1977) і апавяданняў «Порванные струны» (1975), «Уйдут метели зимние» (1980), «Новые знакомые» (1983), «...И вечной будет музыка» (дакументальная аповесць, 1986), «Доброе соседство» (1988).

Панчанка Пімен, нарадзіўся 23.08.1917 г. у горадзе Таліне (Эстонія) у рабочай сям'і.

Бацькі - бедныя сяляне, у пошуках заробку выехалі ў Прыбалтыку. У 1920 г. сям'я вярнулася ў Бягомль. У 1934 г. скончыў педагагічныя курсы ў Бабруйску. У 1934-1935 гг. - загадчык Алянскай пачатковай школы Бабруйскага раёна, у 1935-1936 гг. - настаўнік Казуліцкай няпоўнай сярэдняй школы Кіраўскага раёна, у 1938-1939 гг. выкладаў мову і літаратуру ў Кіраўскай сярэдняй школе Магілеўскай вобласці. Адначасова вучыўся завочна на філалагічным факультэце Менскага настаўніцкага інстытута (скончыў у 1939). З верасня 1939 г. да студзеня 1946 г. у Савецкай Арми - спецыяльны карэспандэнт, пісьменнік у армейскіх і франтавых газетах. Прымаў удзел у паходзе Савецкай Арміі ў Заходнюю Беларусь у 1939 г., у баях на Бранскім, Заходнім, Калінінскім, Паўночна-Заходнім франтах, у 1944-1945 гг. знаходзіўся з часцямі Савецкай Арміі ў Іране. З 1946 г. працаваў у рэдакцыях часопіса «Вожык», газеты «Літаратура і мастацтва», быў галоўным рэдактарам часопісаў «Советская Отчизна» (цяпер «Неман», 1954-1958), «Маладосць» (1958-1966), сакратаром праўлення СП БССР (1966-1971). Як сябра дэлегацыі БССР у 1958 г. прымаў удзел у рабоце XIII сесіі Генеральнай Асамблеі ААН. Абіраўся депутатам Вярхоўнага Савета БССР (1957-1967, 1971-1975), старшынёй Рэспубліканскага камітэта абароны міру. Сябра Беларускага ПЭН-цэнтра з 1989 г. Сябра СП СССР з 1938 г.

Узнагароджаны ордэнам Леніна, трыма ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга, двума - «Знак Пашаны», Кастрычніцкай Рэвалюцыі, Айчыннай вайны II ступені, медалямі.

Народны паэт БССР (1973).

Першыя вершы з'явіліся ў 1934 г. у кіраўскай раённай газеце «Кіравец» і альманаху «Ударнікі». Аўтар зборнікаў паэзіі «Упэўненасць» (1938), «Вераснёвыя сцягі» (1940) (зборнік «Трывожныя зарніцы» быў падрыхтаваны да друку і згарэў у час вайны), «Тебе, Беларусь!» (апублікаваны ў Маскве ў перакладзе на расейскую мову, 1942), «Дарога вайны» (Масква, 1943), «Далёкія станцыі» (1945), «Гарачыя вятры» (вершы і паэмы, 1947), «Вершы» (1948), «Прысяга» (1949), «За шчасце, за мір!» (1950), «Вершы і паэмы» (1952), «Шырокі свет» (1955), «Выбраныя творы» (1956), «Гарачы лівень» (гумар і сатыра, 1957), «Кніга вандраванняў і любові» (1959), «Нью-Йоркскія маланкі» (1960), «Тысяча небасхілаў» (1962), «Чатыры кантыненты» (вершы і паэмы, 1964), «Пры святле маланак» (1966), «Размова з наследнікамі» (вершы і паэма, 1967), «Снежань» (1972), «Вершы» (1973), «Выбранае» (1975), «Крык сойкі» (1976), «Вячэрні цягнік» (1977), «Лірыка» (1980), «Млечны Шлях» (1980), «Маўклівая малітва» (1981), «Дзе начуе жаўранак» (1983), «Сіні ранак» (1984), «Лясныя воблакі» (1985), «І вера, і вернасць, і вечнасць» (1986), «Прылучэнне» (вершы і паэма, 1987), «Горкі жолуд» (1988), «Неспакой» (1988). Многія вершы пакладзены на музыку. Выйшлі Зборы твораў у 2-х (1959), у 3-х (1967-1971), у 4-х тамах (1981-1983).

Выдаў кнігу літаратурна-крытычных артыкулаў «На паэтычным небасхіле» (1977).