Беларускiя пiсьменнiкi: 1917-1990 - Страница 90
Напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны скончыў Сваташыцкую няпоўную сярэднюю школу. У 1945 г. прызваны ў Савецкую Армію. Да 1950 г. служыў карэспандэнтам армейскай газеты «За честь Родины» ў Аўстрыі, Вугоршчыне і Германіі. У 1950-1958 гг. - старшыня Ганцавіцкага райспажыўсаюза, экстэрнам скончыў Берасцейскую гандлёва-кааператыўную школу. У 1963 г. завочна скончыў факультет журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. У 1958-1962 гг. - супрацоўнік ганцавіцкай раённай газеты «Савецкае Палессе», у 1962-1966 гг. працаваў у ляхавіцкай раённай газеце «Будаўнік камунізму», з 1966 г. - рэдактар газеты «Савецкае Палессе». Сябра СП СССР з 1987 г.
Узнагароджаны медалямі.
Заслужаны дзеяч культуры Беларускай ССР (1968).
Памёр 22.05.1987 г.
Першы літаратурна-крытычны артыкул апублікаваў у 1950 г. Аўтар кніг публіцыстыкі «Святая сівізна» (1966), «Трое з-за Лані» (1967), «Людзі-суседзі» (1974), «Пакажы чалавеку дарогу» (1979), «Пакланіся зямлі-карміцельцы» (1982), «Чорны хлеб» (1984).
Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР імя П.М.Лепяшынскага (1986) за кнігу «Пакланіся зямлі-карміцельцы».
Прокша Леанід, нарадзіўся 19.04.1912 г. у горадзе Полацку ў сям'і рабочага.
Скончыў Менскі педагагічны тэхнікум (1931). Працаваў загадчыкам Кустаўніцкай пачатковай школы Мазырскага раёна (1931-1934), выкладаў беларускую мову і літаратуру ў сямігодцы і на рабфаку ў Барысаве. Служыў у Чырвонай Арміі (1935-1937). Быў літработнікам у газеце «Віцебскі рабочы» (1937-1940), у польскай газеце «Штандар вольнасці» (Менск, 1940-1941), рэдактарам польскай рэспубліканскай дзіцячай газеты «Піянер» (1941). У гады Вялікай Айчыннай вайны - ваенны журналіст. Скончыў Ваенна-палітычную акадэмію (1955). У 1956-1958 гг. - загадчык аддзела часопіса «Коммунист Белоруссии», у 1958-1969 гг. - рэдактар газеты «За вяртанне на Радзіму» (з 1960 «Голас Радзімы»), у 1969-1972 гг. - галоўны рэдактар газеты «Літаратура і мастацтва». Сябра СП СССР з 1961 г.
Узнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны I і двума - II ступеняў, Чырвонай Зоркі, медалямі і польскім Залатым крыжам заслугі.
Выступае ў друку з 1937 г. (газета «Віцебскі пралетары»). Піша на беларускай і расейскай мовах. Аўтар зборніка апавяданняў і нарысаў «Источник красоты» (1960), кніжак гумарыстычных апавяданняў, памфлетаў «Каб жылося-вялося» (1961), «Камедыянты» (1961), «Кантроль сумлення» (1963), «Праз туманы» (1964), «След вядзе за мяжу» (1965), «Інтрыгі прэзідэнцкага двара» (1967), «Не ў тым поездзе» (1971), «Самадзейнасць у ліфце» (1972), «Зося смяецца» (1982), «Призраки и президенты» (1988), аповесцей «Ці варта было жаніцца» (1968), «За Добрыцай-рэчкай» (1975), нарыса «Герои Олерона» (з В.Андрэевым і Ў.Сасінскім, 1965), кніг публіцыстыкі «По обе стороны океана» (1968), «Туман развеецца» (1970), «Візітная картка народа» (1972), раманаў «Пакуль жывеш на свеце» (1980), «Туника Несса» (1986). «Урокі любові і нянавісці» (1990). Выйшлі аповесці для дзяцей «Мальчик в больших башмаках» (1963), «Незвычайныя прыгоды хлопчыка Бульбінкі» (1973), «Стрэлы над ярам» (1974, дапоўненае выданне 1979).
Пруднікаў Алесь, нарадзіўся 14.04.1910 г. у вёсцы Стары Дзедзін Клімавіцкага раёна Магілеўскай вобласці ў сялянскай сям'і.
У 1930 г. працаваў на будаўніцтве чыгункі Асіповічы - Магілеў - Рослаў, потым - на новабудоўлях Менска, з 1931 г. - на рэспубліканскай кніжнай базе, у Дзяржаўным выдавецтве Беларусі, у БелТА. Вучыўся на творчым аддзяленні Менскага педагагічнага інстытута (1932-1933). У сакавіку 1933 г. быў рэпрэсіраваны, але праз восем месяцаў вызвалены з турмы і адразу ж прызваны ў рады Чырвонай Арміі, дзе праслужыў да 1935 г. У 1935-1936 гг. быў супрацоўнікам клімавіцкай раённай газеты «Камуна». Скончыў Ленінградскі настаўніцкі інстытут (1938). Працаваў настаўнікам, інспектарам Пятроўскага (цяпер Кандапожскага) рана Карэльскай АССР, адначасова вучыўся завочна на філалагічным факультэце Карэльскага ўніверсітэта. З першых дзён Вялікай Айчыннай вайны быў на фронце, разведчык.
Загінуў 05.08.1941 г. каля вёскі Ўтукі Кандапожскага раёна Карэльскай АССР у час выканання баявога задання.
Першыя вершы з'явіліся ў друку ў 1930 г. У 1932 г. асобным выданнем выйшла паэма «Зямныя зоры». Падборка вершаў змешчана ў зборніку «Крывёю сэрца» (1967).
Пруднікаў Павал, нарадзіўся 14.07.1911 г. у вёсцы Стары Дзедзін Клімавіцкага раёна Магілеўскай вобласці ў сялянскай сям'і.
Працоўны шлях пачаў у 1930 г. шахцёрам-металургам у Данбасе. Працаваў на будаўніцтве чыгункі Асіповічы - Магілеў - Крычаў - Рослаў, а таксама на Магілеўскай шаўковай фабрыцы, на рэспубліканскай кніжнай базе ў Менску, грузчыкам на чыгуначнай станцыі Менск-Таварная, супрацоўнікам рэспубліканскага перыядычнага друку, БелТА, Беларускага радыё і клімавіцкай раённай газеты «Камуна». У 1937 г. скончыў Ленінградскі педагагічны інстытут, а 11.08.1937 г. быў рэпрэсіраваны і пасля 4-х месяцаў зняволення ў ленінградскіх «Крыжах» («Крестах») доўгія гады працаваў у якасці зняволенага на будаўніцтве чыгунак у Бурацкай АССР і Іркуцкай вобласці, на будаўніцтве шыннага завода ў Омску і горна-металургічнага камбіната ў Нарыльску, грузчыкам у рачным порце Енісейска (Краснаярскі край). Пасля вызвалення (1945) працаваў токарам вагоннага дэпо Нарыльскай чыгункі, потым загадчыкам бібліятэкі Нарыльскага горна-металургічнага тэхнікума, настаўнічаў у сярэдніх школах Смаленшчыны (г. Рослаў, Рослаўскі і Ершацкі раёны, 1946-1952). Нейкі час выкладаў мову і літаратуру ў Ашмянскай педнавучальні. З 1952 па 1968 гг. - выкладчык мовы, літаратуры і гісторыі Слабодскай сярэдняй школы Браслаўскага раёна Віцебскай вобласці. У 1968-1971 гг. - старшы рэдактар часопіса «Служба быту Беларусі». Рэабілітаваны ў 1956 г.
Узнагароджаны медалём.
Першыя вершы ў рэспубліканскім друку апублікаваў у 1930 г. (газета «Піянер Беларусі»). У 1932 г. выйшла першая кніжка вершаў «Песні грузчыкаў») пад псеўданімам Паўлюк Буравей (з Я.Субачам). Выдадзены зборнікі паэзіі «Час майго нараджэння» (1968), «Прысады» (1979), «Мая магістраль» (выбранае, 1981), «Заасцёр'е» (вершы, паэма, 1986), «Познія ягады» (вершы, паэма, 1990). У 1987 г. выйшла кніжка вершаў для дзяцей «Заранка», у 1988 г. - кніга ўспамінаў пра пісьменнікаў «Далёкае, але не забытае».
Аўтар паэмы «Таймыр» (часопіс «Полымя», 1988) і аўтабіяграфічнай аповесці «Яжовыя рукавіцы» (часопіс «Полымя», 1989), а таксама нарысаў, публіцыстычных артыкулаў.
Прыгодзіч Зіновій, нарадзіўся 15.10.1944 г. у вёсцы Лышча Пінскага раёна Берасцейскай вобласці ў сялянскай сям'і.
Пасля заканчэння Лышчанскай сярэдняй школы (1960) працаваў у лагішынскай раённай газеце «Калгасная праўда», а затым карэспандэнтам-арганізатарам мясцовага радыёвяшчання. У 1967 г. скончыў факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Быў літсупрацоўнікам, загадчыкам аддзела рэспубліканскай газеты «Звязда». З 1977 г. - інструктар аддзела культуры, у 1978-1981 гг. - памочнік сакратара ЦК КПБ. Скончыў аспірантуру Акадэміі грамадскіх навук пры ЦК КПСС (1984). З 1984 г. - загадчык кафедры журналістыкі, моў і літаратуры Менскай вышэйшай партыйнай школы, з 1989 г. - намеснік загадчыка ідэалагічнага аддзела ЦК КПБ, з 1990 г. - галоўны рэдактар газеты «Советская Белоруссия». Кандыдат філалагічных навук. Сябра СП СССР з 1986 г.
Узнагароджаны медалём.
З першым апавяданнем выступіў у 1963 г. (пінская раённая газета «Палеская праўда»). Аўтар кніг «На палях рэспублікі» (публіцыстыка, 1968), «Добры дзень, сад!» (нарыс, 1974), «На сельских просторах» (публіцыстыка, 1976), «Строгая доброта» (дакументальная аповесць, 1976), «Крылы дужэюць у палёце» (дакументальная аповесць, 1977), «Жменя зярнят» (нарысы, 1979), «Журавы на далёкай пойме» (аповесць, 1984), «Ноч перад нядзеляю» (аповесць, лірычныя замалёўкі, 1986).
Прыходзька Пятро, нарадзіўся 25.02.1920 г. у вёсцы Альшоў Хоцімскага раёна Магілеўскай вобласці ў сялянскай сям'і.
У 1936 г. працаваў кіраўніком спраў Хоцімскага райкама камсамола. Пасля заканчэння Магілеўскай газетнай партыйнай школы (1938) - адказны сакратар хоцімскай раённай газеты «Калгасная звязда». У 1939 г., пасля заканчэння Хоцімскай сярэдняй школы, паступіў у Камуністычны інстытут журналістыкі імя С.М.Кірава ў Менску. У 1940 г. прызваны ў Савецкую Армію. Удзельнічаў у баях на Бранскім фронце, на Курскай дузе, у вызваленні Беларусі, Польшчы, у баях за Берлін, за вызваленне Прагі. У пасляванны час (з 1947) працаваў у акруговай газеце «Во славу Родины» (Менск), іншых ваенных газетах. У 1953 г. дэмабілізаваны. У 1956 г. скончыў Вышэйшыя літаратурныя курсы ў Маскве. Працаваў у часопісе «Беларусь» (1953-1954), газетах «Звязда» (1956-1957), «Літаратура і мастацтва» (1957-1961), на менскай студыі дакументальных фільмаў (1961-1966). У 1967-1971 гг. - рэдактар выдавецтва «Беларусь», у 1972-1979 гг. - старшы рэдактар выдавецтва «Мастацкая літаратура». Сябра СП СССР з 1947 г.